Ιπποθεραπεία και Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ)
Η πολλαπλή σκλήρυνση ή σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια αυτοάνοση ασθένεια, στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας σταδιακή καταστροφή της μυελίνης ( ουσία που προστατεύει τα νεύρα και βοηθά στη γρήγορη μετάδοση των νευρικών ώσεων). Η νόσος αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ως ξεχωριστή ασθένεια από τον Γάλλο νευρολόγο Jean-Martin Charcot το 1868. Οι αλλοιώσεις (πλάκες) που δημιουργεί η ΣΚΠ στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, επηρεάζουν πιο συχνά τη λευκή ουσία, το εγκεφαλικό στέλεχος, τα βασικά γάγγλια την παρεγκεφαλίδα και το νωτιαίο μυελό . Είναι νόσος η οποία προσβάλει περισσότερο τις γυναίκες έναντι των ανδρών με αναλόγια 3:1 και τα συνήθη συμπτώματα της είναι:
Οπτικές διαταραχές
Προβλήματα ισορροπίας και συντονισμού
Διαταραχές αισθητικότητας
Μυϊκή αδυναμία
Σπαστικότητα
Αταξία
Πόνος
Διαταραχές στην ομιλία και κατάποση (δυσαρθρία και δυσφαγία)
Συναισθηματικές διαταραχές (κατάθλιψη και έλλειψη αυτοεκτίμησης)
Γνωσιακές διαταραχές
Κόπωση
Διαταραχές της ουροδόχου κύστης, του εντέρου, και σεξουαλική δυσλειτουργία
θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως προσωπική νόσος αφού δεν υπάρχει τυπική κλινική εικόνα ΣΚΠ, καθώς κάθε ασθενής εμφανίζει διαφορετική ομάδα συμπτωμάτων, τα οποία μπορεί να μεταβάλλονται από χρόνο σε χρόνο, σε σοβαρότητα και διάρκεια. Έτσι, οι θεραπευτικοί στόχοι που θέτουμε κάθε φορά έχουν άμεση σχέση με την κλινική εικόνα του ασθενούς την δεδομένη χρονική στιγμή.
Οι συνήθεις θεραπευτικοί στόχοι ασθενών με ΣΚΠ είναι οι εξής:
Βελτίωση της ισορροπίας
Μείωση σπαστικότητας και δυσκαμψίας
Αύξηση κινητικότητας της λεκάνης
Επανεκπαίδευση της βάδισης
Μείωση του κινδύνου πτώσης
Αύξηση της φυσικής κατάστασης
Αύξηση αυτοπεποίθησης, αυτοεκτίμησης
Οι κινητικές διαταραχές που
εμφανίζουν οι ασθενείς με ΣΚΠ, σε συνδυασμό με την
έλλειψη εμπιστοσύνης στις δικές τους ικανότητες
(στο να διαχειριστούν δηλαδή τα κινητικά συμπτώματα),
συνήθως τους οδηγεί σε μειωμένη σωματική δραστηριότητα
και συνεπώς σε μειωμένη ποιότητα ζωής . Η ιπποθεραπεία
μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στα κινητικά και
συναισθηματικά προβλήματα των ασθενών με ΣΚΠ, με πολύ
σημαντικά οφέλη όπως: βελτίωση της ισορροπίας, αύξηση
του ορθοστατικού έλεγχου, αύξηση της αυτοπεποίθησης
, αύξηση της μυϊκής δύναμης, βελτίωση της αερόβιας αντοχής
και βελτίωση λειτουργικών ικανοτήτων κοινωνικών
δεξιοτήτων.
Δημιουργώντας ένα πρόγραμμα αποκατάστασης πάνω στη ράχη του αλόγου, κύριο στόχο έχουμε την βελτίωση και διατήρηση της λειτουργικής κατάστασης του ασθενή, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη, την δυσανάλογη προς την δραστηριότητα κόπωση που παρουσιάζουν οι ασθενείς με ΣΚΠ. Έτσι το πρόγραμμα ιπποθεραπείας που θα δημιουργήσουμε πρέπει να είναι σχεδιασμένο, ώστε να βοηθά τον ασθενή να αισθάνεται άνετα, να διασκεδάζει , να χαλαρώνει, να τονώνει την αυτοπεποίθηση του και τον κάνει να νοιώθει ενταγμένος στο κοινωνικό σύνολο, όπως ήταν πριν την εμφάνιση της νόσου.
Η δομή του προγράμματος αποκατάστασης εξαρτάται από την λειτουργικές δυνατότητες του ασθενή και δύναται να τροποποιείται κατά την διάρκεια της θεραπευτικής συνεδρίας. Τα σημεία στα οποία θα πρέπει να δώσουμε έμφαση κατά την διάρκεια της εφαρμογής του εξατομικευμένου προγράμματος ιπποθεραπείας είναι:
ü Η ενθάρρυνση για διατήρηση συμμετρικής στάσης καθ’ όλη την διάρκεια της συνεδρίας
ü Η προώθηση της ανεξαρτησίας του ασθενή
ü Η τόνωση της αυτοπεποίθησης του ασθενή
ü Η αποφυγή της υπερβολικής κούρασης
Νίκος Πολύζος, Φ/Θ, MA, Bobath - NDT, Senior Hi.K.E.R. Instructor
ΠΗΓΗ:
Πολύζος, Ν. Ιπποθεραπεία και Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ),στο Νικολάου, Ι. & Πολύζος, Ν., Θεραπευτική ιππασία και ιπποθεραπεία. Εισαγωγή στη Προσέγγιση Hippo Kinesio-Educational Rehabilitation (Hi.K.E.R.). σσ 105 – 107. Έκδοση των συγγραφέων.
